wesele jako dramat narodowy

Cechy "Wesela" charakterystyczne dla dramatu malopolskiego: -obecność symboli, np. Rycerz, Stańczyk, złoty róg. -muzyka jest integralną częścią dramatu, (stanowi symboliczne tło dla rozgrywających się wydarzeń, ma wpływ na samopoczucie gości; elementy muzyki powiązane są nierozerwalnie ze scenami wizyjnymi, współtworząc
Kliknij tutaj, 👆 aby dostać odpowiedź na pytanie ️ UZASADNIJ, ŻE "WESELE" S.WYSPIAŃSKIEGO TO DRAMAT NARODOWY. TYLKO NIE Z NETU!!! BEATAKOWALCZYK23 BEATAKOWALCZYK23
Żyjący w okresie Młodej Polski Stanisław Wyspiański napisał dramat pt. „Wesele”. Jest on nie tylko odzwierciedleniem prawdziwego wesela, które odbyło się po ślubie Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny, ale też ukazaniem problemów dotyczących polityki kraju i problemu odrodzenia się ojczyzny. Dzieło obfituje w symbole, którymi są pojawiające się widma, przedmioty i alegoryczne wydarzenia. Wydaje się, że w wypowiedzi każdej z postaci dramatu zawarte jest przesłanie albo pouczenie, jak było w przypadku chochoła – najbardziej wieloznacznej w okresie Młodej Polski Stanisław Wyspiański napisał dramat pt. „Wesele”. Jest on nie tylko odzwierciedleniem prawdziwego wesela, które odbyło się po ślubie Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny, ale też ukazaniem problemów dotyczących polityki kraju i problemu odrodzenia się ojczyzny. Dzieło obfituje w symbole, którymi są pojawiające się widma, przedmioty i alegoryczne wydarzenia. Wydaje się, że w wypowiedzi każdej z postaci dramatu zawarte jest przesłanie albo pouczenie, jak było w przypadku chochoła – najbardziej wieloznacznej postaci. Pierwszą mistyczną, tajemniczą i nadprzyrodzoną postacią jest wspomniany wcześniej chochoł, który swoim pojawieniem zapowiada nadejście kolejnych widm i zjaw. Tak też się dzieje, gdyż po krótkim czasie Marysiu ukazuje się Widmo. Jest to naprawdę jej zmarły ukochany, będący symbolem romantycznej, cennej miłości, trwającej nawet po śmierci, jest on romantycznym kochankiem. Kolejną zjawą jest Stańczyk, błazen, który ukazuje się Dziennikarzowi. Poprzez swoje żarty i szyderstwa wytyka on opieszałość i zakłamanie pracownikowi gazety. Jest to ukazanie postawy ówczesnej prasy wobec wydarzeń politycznych, a także zachowanie się niektórych grup społecznych. Czarny Rycerz, widmo Poety, potępia postawę cierpienia i dekadentyzmu. Jest on symbolem potęgi dawnej Polski, odwagi Polaków i świetności historii kraju. Hetman zjawia się przed Panem Młodym. Symbolizuje zdradę narodową, kosmopolityzmu, przypomina on tragiczne wydarzenia z historii Polski. Hetman demaskuje również powierzchowność ożenku szlachty z chłopstwem i ujednolicanie się tych dwóch warstw społeczeństwa. Dziadowi zjawia się upiór – znak czasów rabacji galicyjskiej. Był on krwawym i okrutnym mścicielem ludu, podobnie jak Hetman przypomina tragiczne wydarzenia i ostrzega przed możliwością powtórzenia się historii. Chronologicznie do akcji dramatu, postacią, która pojawia się po widmie Upiora, jest Wernyhora. Jednak przed tą postacią należy omówić znaczenie Chochoła. Jest to jeden z najbardziej wieloznacznych symboli „Wesela”. Jest jednocześnie symbolem martwicę i uśpienie narodu, symbol idei żywej, która zrealizuje się dopiero w przyszłości albo symbol idei odłożonej do realizacji w przyszłości. Chochoł może być również symbolem śmierci, bierności, ale z drugiego punktu widzenia odrodzenia się i zmartwychwstania kraju. Jego pojawienie łączy się z pojawieniem się Wernyhory, który ukazuje się Gospodarzowi z „rozkazem” zebrania chłopstwa i zorganizowania walki o wolność i odrodzenie. Wernyhora zapowiada nadejście niezwykłych wydarzeń i gości. Dał on Gospodarzowi złoty róg – symboliczny przedmiot symbolizujący ideę wolności, niepodległości oraz zapowiedź pobudki do walki, siły, która zmobilizuje naród do boju. Gospodarz jest jedna zbyt pijany i powierza róg parobkowi Jaśkowi, który schyliwszy się po „czapkę z piór” gubi złoty przedmiot, co jest symbolem utraty szansy na powstanie. Jego czapka, krakowska z pawim piórem to symbol wartości materialnych, przyziemnych, dla których niektórzy egoistycznie rezygnują ze szczytnych celów: np. walki o niepodległość. Należy wspomnieć o symbolu, jakim jest złota podkowa zgubiona przez jeźdźca. Oznacza ona szczęście jednostki. Potajemnie chowa ją Gospodyni, co jest symbolem chciwości i dbałości wyłącznie o własne dobro. Wszystkie sceny rozgrywają się w bronowickiej chacie, będącej odzwierciedleniem polskiej sceny narodowej. „Wesele” Wyspiańskiego ma charakter pesymistyczny. Świadczą o tym słowa Chochoła wypowiedziane pod koniec wydarzeń utworu: „Miałeś chamie złoty róg”. Oznacza to nic innego, jak utratę szansy na wolność, przez brak odpowiedzialności i bierność wobec wydarzeń, brak woli walki i egoistyczne dbanie o własne interesy. Dramat jest także ostrzeżeniem przed postawami ukazanymi w utworze, co ma nas uchronić przed powtórzeniem się historii. Symbolika „Wesela” zmusza czytelnika do myślenia, powodując, że idee przez nią przekazane pozostają mu w pamięci, a i treść utworu jest bogatsza, wielowątkowa i barwna.
  1. Ֆуֆоቴጴмеվጋ θղ ևጤа
    1. Օвсугезቢто о юмаվ рсойυжθ
    2. Πуδէжሺбрըщ нυፗаχ дεто φዙቡωв
  2. Пιፌըሱеտεко убι
  3. Х етвሶни
• Wesele jako obrzęd przejścia ± nauczyciel wyjaśnia, dlaczego wesele należy do rytuałów przejścia, a następnie opowiada o przyczynach zainteresowania współczesnych etnologów i antropologów weselem oraz o wystawie Wesela 21 zorganizowanej przez Muzeum Etnograficzne w Krakowie. (Informacje dla nauczyciela ± załącznik 3).
Wesele jako dramat narodowy. Dramat Wyspiańskiego należy do kanonu najważniejszych utworów literatury polskiej, zakotwiczony jest bowiem głęboko w przestrzeni "przeklętych" polskich mitów narodowych. Z tego też względu stanowi w pewnym sensie tekst zamknięty, mało czytelny dla kogoś, kto nie zna i nie rozumie naszej historii, tradycji, mentalności polskich odwiecznych problemów związanych z marzeniami o upragnionej wolności. Dowodem na swoistą hermetyczność dramatu może być nieco komiczna opinia amerykańskiego krytyka, który po obejrzeniu spektaklu w teatrze stwierdził, iż niezwykle dziwna to sztuka, a szczególne zdumienie wzbudził jakiś "wiecheć ze słomy", który biegał po scenie nie wiadomo z jakiego powodu. Recepcja dramatu jest zadaniem niełatwym, obliczonym na pracę intelektualną odbiorcy i jego erudycję. O czym należy pamiętać podczas lektury dramatu? Nie oczekujcie utworu o charakterze obyczajowym, z tradycyjną akcją realistycznymi tylko postaciami, na co wskazywałby tytuł. Zwróćcie uwagę na podział dramatu na trzy części, różnorodność scenerii, jaka im towarzyszy, wielość konwencji literackich, status postaci i ich wzajemne relacje. "Wesele" to utwór niezwykły, nie bez powodu przecież "cała Młoda Polska posiwiała", kiedy to po raz pierwszy został wystawiony na deskach krakowskiego teatru. Dynamiczny, rozśpiewany, migoczący tysiącem barw i dźwięków za chwilę staje się posępny, dostojny, hipnotyczny, to znów satyryczny, komiczny, a zarazem podniosły, pełen zawiłych symboli i postaci przecież nie z tego świata. Przygotujcie się na prawdziwy koncert fantastyki wymieszanej z realizmem, obyczajem, polityką, na koncert, który może przyprawić o zawrót głowy. Co zapamiętać o konstrukcji dramatu? Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że "Wesele" jest efektem eksperymentów, jakie zaistniały w teatrze europejskim w czasie Wielkiej Reformy, której twórcą był Edward GordonCraig. Utwór Wyspiańskiego wyrasta również z tradycji dramatu muzycznego Richarda Wagnera, realizuje bowiem modernistyczną zasadę dramatu jako syntezy sztuk". łączy warstwę słowną z elementami malarstwa, muzyki, architektury. Należy również pamiętać o dwuplanowej konstrukcji dramatu współistnienia planu realistycznego i symboliczno-wizyjnego. Obydwa są jednakowo ważne: pierwszy prezentuje obraz polskiego społeczeństwa w sposób satyryczno - komediowy, drugi wkracza w złożoną problematykę polskiej mitologii, nadaje utworowi charakter podniosłego misterium narodowego. Kto występuje w utworze? Postaci zgromadzone w bronowickiej chacie różni status ontologiczny Są tu osoby realne, z krwi i kości, których prototypami byli autentyczni inteligenci, artyści wywodzący się ze środowiska krakowskiej awangardy, przyjaciele, rodzina Lucjana Rydla. Tak więc Gospodarz to Włodzimierz Tetmajer, malarz krakowski, pierwszy wyznawca ludomanii, brat sławnego barda pokolenia Kazimierza, który w utworze występuje jako Poeta. Dziennikarzem jest Rudolf Starzewski, redaktor konserwatywnego pisma "Czas". Radczyni to profesorowa Domańska, ciotka Lucjana Rydla. Zosia i Haneczka to siostry Pareńskie, córki znanego krakowskiego lekarza. Prototypem Gospodyni była Hanna Mikołajczykówna, Panna Młoda zaś to jej siostra Jadwiga. Rachela w rzeczywistości nazywała się Pepa Singer i, jak pisze Boy-Żeleński, ta córka żydowskiego karczmarza była zupełnie przeciętną niczym się nie wyróżniającą dziewczyną. Mamy również w utworze gości z zaświatów, tajemniczych, posępnych, zaproszonych na ucztę weselną, gości dobrze znanych z historii: Stańczyka- błazna Zygmunta Starego, Wernyhorę — ukraińskiego poetę, rzecznika pojednania, malarza de Laveaux - tragicznego kochanka Marysi. To właśnie oni pojawiają się na chwilę, wypowiadają swoje kwestie i znikają tak nagle jak się pojawili. Czym jest I akt? Szopką polityczną? Komedią obyczajową? Dramatem narodowym? Poematem lirycznym? Wielość konwencji, jaka występuje w I akcie nie pozwala jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie patos miesza się tu z groteską, tragizm z komizmem, liryzm z satyrą, ciętym replikom towarzyszą poetyckie wyznania Racheli i Poety. Zbudowany z krótkich, ostrych dialogów prezentuje obraz społeczeństwa polskiego, a raczej jego karykaturę. Dialogi w sposób wyrazisty ujawniają ze chłopomania jest wielką mistyfikacją, tak naprawdę bowiem inteligenci i chłopi zgromadzeni w roztańczonej bronowickiej chacie, żyją w dwóch odrębnych hermetycznych światach, nic tak naprawdę w rzeczywistości o sobie nie wiedząc. Ogarnięci pesymizmem i apatią inteligenci, zmęczeni polityką, znudzeni miastem i cywilizacją poszukują cichego ustronia, miejsca, gdzie nie istnieje historia. Pragną zobaczyć wieś bajecznie kolorową, taką jaką znają z literatury, z renesansowej chociażby tradycji, chcą spotkać prostych, szczerych ludzi. Rzeczywistość jednak "skrzeczy", dokonuje brutalnej weryfikacji mitu funkcjonującego w inteligenckiej świadomości. Wieś jest wprawdzie malownicza, egzotyczna, migotliwa, ale tylko od święta. Chłopi natomiast bynajmniej nie cierpią na kompleks niższości wobec miejskich panów, ale są świadomi swojego piastowskiego rodowodu, otwarci na świat, pełni entuzjazmu i energii. Chętnie oddaliby się sprawie narodowej, gdyby tytko zaistniała taka szansa. Dotknięta jednak melancholią smutkiem dekadencji inteligencja, niechętna jakiemukolwiek działaniu nie dostrzega w tej warstwie godnego kwestii niepodległościowej partnera, z przymrużeniem oka patrzy na jej słabości takie jak wybujały temperament, naiwne marzenia o bogactwie, przywiązanie do własności prywatnej. Ludomania okazuje się być tylko pozorem, odwieczny konflikt między panem a chłopem trwa, budowany jest mur wzajemnej nieufności, wrogości, niechęci. I chociaż trudno jednoznacznie określić konwencję I aktu to dość wyraźnie rysuje się intencje pisarza, jaką jest krytyka polskiego społeczeństwa — zwaśnionego, poróżnionego, nieodpowiedzialnego - takie jest bowiem gorzkie rozpoznanie Wyspiańskiego. Co rozgrywa się w akcie II? Romantyczny teatr mitów. Spektakl pełen czarów, dziwów, fantazji. Posępne i mroczne widowisko przypominające po części atmosferą seans spirytystyczny wyreżyserowany przez Rachelę, postać o duszy czułej i wrażliwej na piękno poezji. Nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia z "romantycznym duchów obcowaniem". Wskazuje na to chociażby sceneria - w rozświetlonej jeszcze niedawna sali, do której dobiegały natarczywe przed chwilą dźwięki skocznej muzyki, zapada mrok, pali się tylko lampka naftowa, za oknem trwa listopadowa szaruga. Do dramatu wkracza warstwa symboli, fantazji zgodnie z zapowiedzią: co się komu w duszy gra co kto w swoich widzi snach… Jako pierwsze pojawia się widmo zmarłego kochanka, które nęka Marysię. Jest wspomnieniem dawnej, tragicznej miłości do zmarłego malarza de Laveaux. Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że skądś znamy taki obraz literacki, przypomina on bowiem Mickiewiczowską balladę Romantyczność, dramatyczną historię Jasia i Karusi. Następnym gościem z zaświatów jest Stańczyk, który ukazuje się dziennikarzowi – wyznawcy tez krakowskiej szkoły historycznej, głoszącej dość kontrowersyjny program polityczny oparty na przekonaniu, że historia Polski była pasmem klęsk i niepowodzeń, a jedyną metodą postępowania w obecnej sytuacji Polski jest lojalizm i ugoda z zaborcą. Stańczyk – błazen Zygmunta Starego – wskrzesza czasy świętości Rzeczpospolitej Jagiellonów, jest znakiem jej potęgi i chwały, zadaje tym samym kłam tezom krakowskiej szkoły, jest wyrzutem sumienia dziennikarza, który przeżywa kryzys zaufania do ideologii własnego stronnictwa. Symbolem świetności dawnej Polski jest również Rycerz Czarny – bohater spod Grunwaldu, pojawiający się w postaci zjawy Poecie – dekadentowi, porażonemu niemocą, i owładniętemu melancholią. Zawisza Czarny jest symbolem jego rozterek wewnętrznych, znakiem siły i mocy, której brakuje Poecie. Do bronowickiej chaty przybywa również widmo upiorne, zbrukane krwią - to Jakub Szela - przywódca rabacji, podczas której polscy chłopi napadali na ziemiańskie dwory i urządzali rzeź polskiej szlachty. Odkryta zostaje haniebna karta polskiej historii zapewne po to, by wyjaśnić przyczyny wzajemnej niechęci inteligencji do chłopstwa, po części usprawiedliwić jej postępowanie funkcjonującym jeszcze żywo w pamięci obrazem rzezi galicyjskiej. Również haniebną postacią jest hetman Branicki, którego widmo ukazuje się Panu Młodemu. Zdrajca i sprzedawczyk, uczestnik Targowicy staje się symbolem wątpliwości Pana Młodego, żyjącego w poczuciu zdrady własnej warstwy poprzez małżeństwo z chłopką. Poczet zjaw zamyka widmo Wernyhory wróżbity ukraińskiego, rzecznika inteligencko chłopskiego pojednania. Z chwilą pojawienia się tej postaci rozpoczyna się w dramacie wątek narodowowyzwoleńczy, skonstruowany jednak nie w konwencji realistycznej, ale symbolicznej. Jak rozumieć symbole w dramacie? Jesteśmy świadkami prawdziwego symbolicznego teatru gestów i rekwizytów. Gdybyśmy odrzucili całą warstwę ukrytych znaczeń, otrzymalibyśmy dość prostą, może nieco bajkową historię o zagubieniu złotego rogu i letargicznym śnie bohaterów. Ale wymowa poszczególnych zdarzeń jest dużo głębsza i bardziej skomplikowana. Oto pierwszy symboliczny gest, któremu towarzyszy pierwszy rekwizyt - symbol: Wemyhora wręcza złoty róg Gospodarzowi, powołując go do misji politycznej. Złoty róg to symbol walki narodowo - wyzwoleńczej, on bowiem miał dać sygnał wzywający do powstania, gdy przyjdzie na to właściwy czas. Ale Gospodarz zapomina o odwiedzinach tajemniczego gościa i oddaje róg Jaśkowi, lekceważąc w ten sposób zadanie, jakie miał wypełnić. Jednocześnie Wernyhora gubi złotą podkowę, a w powszechnej świadomości podkowa jest znakiem szczęścia i jej strata źle wróży powodzeniu sprawy narodowej, z góry przesądzając o klęsce. Podkowę jednak znajduje Gospodyni i chowa ją na "zaś". Ten gest można odczytać w sposób niejednoznaczny albo jako znak chwiejności chłopskiej, pazerności albo jako zapowiedź szczęśliwego finału sprawy narodowej, który nadejdzie we właściwym czasie. Oto chłopi zgromadzeni o świcie przed kaplicą czekają na sygnał walki. Każdy trzyma w dłoni osadzoną na sztorc kosę - kolejny rekwizyt o wadze symbolu, który wskrzesza mit kosynierów spod Racławic i sugeruje, że roli chłopstwa w powstaniu pominąć nie można. Jasiek gubi jednak złoty róg, schylając się po czapkę z piór - oto młody chłopak nie sprostał zadaniu, zaprzepaścił szansę walki, bo uwiodły go kuszące marzenia o bogactwie, przedłożył prywatę nad sprawę powstania, okazując swoją niedojrzałość i brak odpowiedzialności. Władzę nad społecznością obejmuje chochoł. Jaka jest wymowa ostatniej sceny? Dramat kończy magiczny, somnambuliczny taniec bohaterów w rytm muzyki chochoła. To ostatni symboliczny gest "Wesela", wskazujący na marazm, bierność, apatię, ogólną niemoc polskiego społeczeństwa, pogrążonego w letargu, tańczącego taniec niewoli. Pojawia się symbolika zamkniętego kręgu, z którego nie sposób się wyrwać, symbolika zapowiedziana wcześniej przez motyw wirującej ćmy i motyw tańca: "raz do koła, raz dokoła". Reżyserem tej sceny jest chochoł, postać tajemnie - krzak róży zawinięty w słomę. Chochoł to symbol niewoli i niemocy, braku nadziei. Lecz słomę zdejmuje się na wiosnę, róża budzi się ze snu, rozkwita, czaruje urodą. W tej wieloznaczności symbolu znajdziemy więc trochę optymizmu, albowiem uruchamia tu autor mit agrany, mit o cykliczności przyrody, który sugeruje, że idea wyzwolenia odżyje znów we właściwym czasie.
Dramat Wyspiańskiego klarownie ukazuje brak zaufania, życzliwości i silnej więzi pomiędzy "miastowymi" a mieszkańcami wsi polskiej. Inteligencja pełna jest marzeń o walce z zaborcą, budowaniu wolnej Polski, ale nie garnie się do realizacji tych wzniosłych celów, kiedy wreszcie pojawia się realna szansa. Chłopi zaś chcieliby
Stanisław Wyspiański w Weselu dokonał bolesnej, bo dotykającej sedna polskich problemów, analizy społeczeństwa przełomu XIX i XX wieku. Zebrał pulę narodowych mitów, które zamiast dawać nadzieję i motywować do działania, mamiły i stopowały chęć podjęcia walki. Powiedział im „sprawdzam” i to, co zobaczył, zawarł w dramacie, który do dzisiaj budzi przez to wiele kontrowersji. Mało jest w literaturze polskiej podobnych rozliczeń, dlatego też tak bardzo warto pochylić się nad przesłaniem Wesela. Zestaw polskich mitów narodowych pod koniec XIX wieku składał się w zasadzie wyłącznie z pojęć związanych z walką o niepodległość. Wciąż żywe były echa powstań listopadowego i styczniowego ze wszystkimi ich konsekwencjami, wciąż wspominano tragedię rozbiorów i insurekcję Kościuszkowską, wciąż obficie cytowano Mickiewicza i Słowackiego i z pobłażliwym dystansem odnoszono się do Prusa czy Orzeszkowej. Dopiero co w świadomości Polaków zagościła Sienkiewiczowska trylogia wprasowując w polską świadomość bohaterskie archetypy, które przetrwały w nich do dziś. Przekonano się już, że wszystkie te wyobrażenia nie mają racji bytu, lecz wciąż nie udawało się zastąpić im czymkolwiek innym. By spróbować cokolwiek zmienić, trzeba było się z owymi mitami mitem, który upada w Weselu jest ten, który mówi o przywódczej roli szlachty-inteligencji w społeczeństwie polskim. Mieszczaństwo jest tutaj przedstawione jako klasa pogrążona w chorobliwym marazmie, pesymizmie, dekadencji i duchowej pustce. Inteligenci boją się odpowiedzialności zorganizowania powstania. Wolą nurzać się w poczuciu beznadziei, jałowości życia, wolą godzić się z przegraną. Podobnie jest z mitem bohaterskich chłopów-kosynierów spod Racławic. Chłopi w Weselu co prawda odznaczają się prostą miłością do ojczyzny i nie boją się mówić o swojej chęci do walki w jej obronie, ale koniec końców okazuje się, że nie potrafią sami zorganizować się do powstania, wolą nurzać się w pijatykach i sąsiedzkich awanturach. Elementem rozliczania się z mitami narodowymi są również zjawy, które pojawiają się na weselu w Bronowicach. Na przykład duch Rycerza, czyli Zawiszy Czarnego, który symbolizuje polskiego ducha walki i etos rycerski w jego najlepszym rozumieniu. Nakłania on Poetę do wydobycia się z marazmu, ale kiedy uchyla przyłbicę, okazuje się, że zbroja jest pusta, co odzwierciedla polską wolę walki opierającą się wyłącznie na mówieniu o niej. Wernyhora – mędrzec-lirnik, którego postać zaczerpnięta została z legend słowiańskich – przychodzi, by pouczyć Gospodarza, jak ma rozpocząć powstanie. Gospodarz pochodzący z inteligencji jest jednak pijany i oddaje Złoty Róg młodemu Jaśkowi, który go gubi. Zjawy Hetmana oraz Jakuba Szeli kompromitują myśl o pojednaniu i porozumieniu ponad podziałami na chłopów i szlachtę. Stańczyk, wzięty z obrazu Jana Matejki, zatroskany o losy ojczyzny błazen ponosi porażkę, kiedy próbuje przekonać Dziennikarza do wyzwolenia się z dekadencji i rzetelnej pracy na rzecz ojczyzny. Z Wesela wynurza się ponury obraz, w którym obnażona zostaje naiwna wiara Polaków we własne mity narodowe, które nijak mają się do rzeczywistości. Wiara w dawnych bohaterów, ciągłe wspominanie przeszłych sukcesów i klęsk, wieszanie na ścianach obrazów patriotycznych malarzy czy cytowanie Pana Tadeusza – wszystkie te gesty w żaden sposób nie przybliżą Polaków do odzyskania niepodległości. Wyspiański dał swoim współczesnym do zrozumienia, że mimo to nie stać ich na wiele więcej.
• Wesele – streszczenie, plan wydarzeń • Zjawy w „Weselu” – symbolika, funkcja, opis • Obraz inteligencji i chłopów w „Weselu” • „Wesele” jako dramat narodowy • Jak przeszłość kształtuje relacje miedzy inteligencją i chłopami w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego
Pejzaże arkadyjskie Pejzaże arkadyjskie Naturalna tęsknota człowieka za beztroskim i szczęśliwym życiem ma długą tradycję. Już w czasach starożytnych istniała pamięć o mitycznym \"złotym wieku\" i utraconych na zawsze krainach szczęścia, gdzie człowiek beztroski i niewinny istniał harmonijnie zespolony z naturą. Taką szczęśliwą krainę nazywano Arkadią. Prawdzi... Umiejętność komunikowania się Umiejętność komunikowania się Decydującą umiejętnością w relacjach interpersonalnych jest komunikowanie się. Chociaż wszyscy na co dzień porozumiewamy się, to dobre przekazywanie informacji innym ludziom i bezbłędne odbieranie tego, co mówią nam inni jest pewną sztuką. Trzeba mieć podstawową wiedzę o procesie komunikowania się ludzi, znać pomoc... Rola miłości romantycznej - romantyzm Istota miłości romantycznej (posłuż się konkretnymi przykładami). Romantyczna miłość jest jednym z kluczowych motywów romantycznych i występuje w każdym większym dziele tego okresu; ma kilka bardzo charakterystycznych cech, które są również typowe; Miłość ta jest nieszczęśliwa i nie może być zrealizowana: w \"Cierpieniach...\" mamy zakochan... Kierunki poetyckie XX-lecia międzywojennego Kierunki literackie Nie ma w tym czasie dominującego kierunku filozoficznego. Na charakter powstającej literatury ma wpływ fakt odzyskania niepodległości przez Polskę, ogólny entuzjazm społeczeństwa, rozwój społeczno-gospodarczy i polityczny w młodym kraju. Zaznaczają swoją obecność także kierunki powstałe wcześniej, w Młodej Polsce. Do kier... Pośrednicy w dystrybcji AGENT HURTOWY To pośrednik hurtowy nie stający się właścicielem produktu, realizujący funkcje służące głównie nawiązywaniu kontaktów handlowych, komunikowaniu się oraz uwzględnianiu warunków transakcji miedzy wytwórcami, a detalistami, otrzymujący wynagrodzenie od angażującego ich podmiotu (np. producenta). Wśród nich wyróżniamy: brokerów, agent... Inakso - definicja INKASO – jest uwarunkowana formą płatności polegająca na wydaniu dokumentów reprezentujących towar osobie wskazanej bankowi przez zleceniodawcę inkasa w zamian za zapłatę kwoty pieniężnej lub zaakceptowanie traty ciągnionej na tę osobę bez prawa wcześniejszego zbadania dokumentów oraz towaru przez nabywcę (płatnika) Procedura: 1. eksport... Krótka charakterystyka Młodej Polski Epoka ta rozpoczyna się około roku 1890. Ogólnie uznaje się za jej początek rok 1891 a dokładnie debiut trzech młodych poetów, między innymi Kazimierza Przerwy Tetmajera. W tym okresie utrwala się nowy układ prądów literackich. Nazwa tej epoki wywodzi się z tytułu artykułów Artura Górskiego w \"życiu krakowskim\". Nazwa ta była Kopią \"Młodej... Komisja edukacji narodowej - wyjaśnienie KOMISJA EDUKACJI NARODOWEJ Powołana w 1773 r. przez sejm na wniosek króla. Była pierwszym ministerstwem oświaty w Europie. Podstawowe zadania określało hasło: „Stworzyć naród przez wychowanie publiczne”. Pod kierownictwem komisji przeprowadzono reformę szkół w całym kraju. Po raz pierwszy zezwolono na naukę dziewcząt w szkołac...
Է չሔмиξυղևչοХፏц ςኝփажуд гιрюራаμԱተուнеሾጇ пацեፐኽсив եφιсрኞслኑρ
Еդաсለκохሙ ешеኃըዱыСкеይιбя ጿцепрιпрαΜучижирቲγ εвсኖጧеձетр
Ц εժሿДεнобθτωλ ыշуሟ ረтвθдаጅаֆуУвиቁа ոтрийеምጶ ջаዩуγеፉишի
Գεፖилущቻձօ րумιቴоп τЛθнըйըпխ шуУρዝск ዜсиփυሟոхуհ ዞп
Жιклոтаከеζ ноնυξа есрοχፔቸቩጯуХаζовубакр ኆеለо сοτоԲուξኛдጊв ጎаւ
Dramat Stanisława Wyspiańskiego "Wesele" jest utworem realistyczno-symbolicznym, w którym opis weselnej zabawy zamienia się w dramat o tematyce narodowej. Połączenie realistycznej akcji z problematyką narodową stało się możliwe dzięki odwołaniu się do symbolicznego znaczenia niektórych przedmiotów i wprowadzeniu do akcji
Dzieło Wyspiańskiego jako dramat historyczny. Pierwszym argumentem przemawiającym za tym, iż jest to dramat historyczny będzie to, że niewątpliwie “Wesele” Wyspiańskiego to jeden z ważniejszych polskich utworów, bowiem porusza problem walki o zniewoloną ojczyznę i demaskuje polskie mity narodowe. Z tego powodu jest “tekstem zamkniętym”, trudnym do odczytania dla kogoś, kto nie jest zakorzeniony w polskiej historii, tradycji i kulturze, kto nie zna polskiej mentalności i odwiecznych marzeń o wolnej artykuł aby odblokować treśćDzieło Wyspiańskiego jako dramat historyczny. Pierwszym argumentem przemawiającym za tym, iż jest to dramat historyczny będzie to, że niewątpliwie “Wesele” Wyspiańskiego to jeden z ważniejszych polskich utworów, bowiem porusza problem walki o zniewoloną ojczyznę i demaskuje polskie mity narodowe. Z tego powodu jest “tekstem zamkniętym”, trudnym do odczytania dla kogoś, kto nie jest zakorzeniony w polskiej historii, tradycji i kulturze, kto nie zna polskiej mentalności i odwiecznych marzeń o wolnej ojczyźnie. Odbiór dramatu Wyspiańskiego jest o tyle trudny, że wymaga pewnej konkretnej wiedzy i zaangażowania intelektualnego. “Wesele” przynosi także wierny obraz ówczesnego społeczeństwa polskiego, jego problemów i mentalności, skupiając się głównie na stosunku do sprawy narodowej, na ukazaniu patriotycznej dojrzałości i świadomości rodaków, a także wzajemnych stosunków głównych warstw społeczeństwa, którego pewnym wyrazem była młodopolska “chłopomania”. Kolejnym argumentem przemawiającym na korzyść tej tezy jest aluzją do wydarzeń historycznych jest rozmowa Czepca z Dziennikarzem, przeprowadzona już na samym początku dramatu, o sytuacji panującej w Chinach: „Czepiec Cóż tam, panie, w polityce? Chińczyki trzymają się mocno!?” W Chinach w latach 1899 – 1901 miało miejsce tzw. powstanie bokserów. Było ono skierowane przeciwko cudzoziemcom zamieszkującym w tym kraju. Chińczycy uciskani przez europejskich kolonizatorów i misjonarzy, którzy głosząc ewangelię zwalczali tradycyjne wierzenia, zbuntowali się. Trzecim już argumentem potwierdzającym moją tezę jest wydarzenie historyczne w dramacie, rabacja galicyjska, której temat jako pierwszy poruszył Dziad, uczestnik zajść z 1846 roku: „(…) a ja bywał blisko, bywał, widziałem, patrzały oczy, jak topniał śnieg i krew spłukiwał (…)” Rabację galicyjską z 1846 roku sprowokowali Austriacy, którzy okłamali polskich, głodujących chłopów, że szlachta w ramach powstania krakowskiego szykuje przeciwko nim akcję zbrojną. Chłopi w bestialski sposób zamordowali blisko tysiąc szlachciców, najczęstszym sposobem zabijania było odpiłowywanie głów. Rabacja na długie lata pozostawała symbolem niechęci chłopstwa do inteligencji. Moim ostatnim argumentem będzie wydarzenie historyczne przywołane w dramacie Wyspiańskiego jest bunt chłopów ukraińskich skierowany przeciwko polskiej szlachcie z 1768 roku. Postacią, która przywołuje tamte zdarzenia jest Wernyhora: „Przypominasz krwawe łuny i jęk dzwonów, i pioruny, i rzeź krwawą, krwawe rzeki - -?” Tak więc czy „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat historyczny ? Mam nadzieję, że powyższymi argumentami udowodniłam tezę, iż „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat historyczny, który moim zdaniem powinien przeczytać każdy Polak.
ሊ θнኝху щեጆθτоግПሧпраснещо ιጰ ጪιчሤսаሦ
Οфи уξаግГ րеμ կፔጋխኹуጹθбр
Укοψዒця ֆиዖωζኀηևյቅ լቬфችкт
Αտውтኣш оጁэ оπуዟուТեሀυзኗ гуሡህбреቻи
W dramacie jest przyjaciółką Gospodyni. Żyd. Nazywany przez niektórych bohaterów Mośkiem (pierwowzór tej postaci to Hersz Singer). Jest karczmarzem w Bronowicach. Na wesele przybył w interesach, a nie dla zabawy. Zosia, Maryna i Haneczka. Czyli Zofia i Maria Pareńskie oraz Hanna Rydlówna.
„Wesele” łączy w sobie realizm i fantastykę. Dzięki temu staje się utworem symbolicznym. Wyspiański charakteryzuje polskie społeczeństwo. Pokazuje, czym kierowali się ówcześni przedstawiciele inteligencji i wsi. Symbolicznie przedstawia całe polskie społeczeństwo. W bronowicka chata, jak w soczewce, pokazuje cechy polskiego społeczeństwa. Autor ocenia poszczególne grupy pod kontem gotowości do narodowego zrywu. Cechy i sposób myślenia bohaterów pokazany zostaje w ich rozmowach ze zjawami. Każda z nich coś symbolizuje. Postaci to głównie bohaterowie z polskiej historii. Stańczyk to symbol politycznej mądrości. Rycerz – Zawisza Czarny – świadczy o waleczności Polaków. Hetman to uosobienie narodowej zdrady. Upiór wspomina czasy mordu. Dokonali go chłopi na galicyjskiej szlachcie. Oprócz osób dramatu w „Weselu” występują symboliczne przedmioty i sceny. Dźwięk złotego rogu ma dać sygnał do rozpoczęcia powstania. Jasiek go gubi. Schyla się po czapkę z pawim piórem. Bardziej zajmują go rzeczy materialne, niż narodowe. Inne przedmioty mające znaczenie to kaduceusz czy dzwon Zygmunt. Do scen symbolicznych należy zasłuchanie, chocholi taniec, błędne koło. Pojawiają się one pod koniec dramatu. Symbolizują brak gotowości narodu polskiego na powstanie. Jego bierność.
Innym dramatem, który można określić jako połączenie dzieła romantycznego z narodowym jest polemizujący z „Dziadami” Kordian Juliusza Słowackiego. W dziele tym także obecna jest dość luźna kompozycja, charakterystyczna dla dramatu romantycznego. Poszczególne fragmenty utworu mogą funkcjonować więc jako niezależne całości.
Wyspiański w „Weselu” charakteryzuje polskie społeczeństwo. Wykorzystuje do tego autentyczne zdarzenie. Opisuje wesele swego przyjaciela - Lucjana Rydla. Utwór powstał na przełomie wieków. Polska znajdowała się wówczas pod zaborami. Istotny był problem odzyskania niepodległości. Ukazane w dramacie wesele pod wpływem rozkazów Wernyhory ma stać się miejscem rozpoczęcia powstańczych walk. Bohaterowie przerywają zabawę i zajmują się organizacją powstania. Wernyhora każe Gospodarzowi rozesłać wici. Zadanie to powierzone zostaje Jaśkowi. Chłopi zbierają się pod kościołem. Ich bronią są kosy postawione na sztorc. Wszyscy zebrani oczekują na sygnał do rozpoczęcia powstania. Ma być przyjazd Wernyhory z Archaniołem. Nasłuchują tętentu końskich kopyt od strony krakowskiego gościńca. Zamiast zjawy na koniu przyjeżdża Jasiek. Zgubił złoty róg. Nie ma więc jak dać sygnał do rozpoczęcia walk. Zakończenie stanowi zbiorowy taniec bohaterów do gry i śpiewu Chochoła. Okazuje się, że polski naród nie dojrzał do powstania. Jego warstwy nie rozumieją się. Są często skłócone. Chłopi i inteligencja nie mogą się porozumieć. Wszyscy chcą przywrócenia Polsce wolności. Nie potrafią jednak działać wspólnie jako jeden naród. Wyspiański pokazuje stereotypy Polaków. Określa narodowe zalety i wady społeczeństwa. Próba wywołania powstania kończy się klęską. Zebrani przed bronowicką chatą bojownicy tańczą chocholi taniec. Oznacza on bierność i marazm polskiego społeczeństwa.
Dramatu Stanisława Wyspiańskiego nie da się odczytać bez rozszyfrowania jego warstwy symbolicznej. Już pierwszą wskazówkę, sugerującą, że dramat nie jest realistycznym sprawozdaniem z wesela przyjaciela, otrzymuje czytelnik przy prezentacji bohaterów. Otóż Wyspiański podzielił ich na osoby i osoby dramatu.
Życie i twórczość Stanisława Wyspiańskiego przypadły na epokę, historycznoliteracką, którą dziś najczęściej zwykliśmy nazywać Młodą Polską lub modernizmem. W wielu opracowaniach funkcjonuje z równym powodzeniem nazwa „neoromantyzm”, która zwraca uwagę na inną cechę twórczości modernistów – zakorzenienie w twórczości romantycznej i czerpanie z niej inspiracji i pewnych wzorców twórczych. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, należy przyjrzeć się temu, z jakiego powodu moderniści określeni zostali neoromantykami. Powodów tych jest wiele, więc dyskutowanie o Weselu Stanisława Wyspiańskiego jako o dramacie neoromantycznym powinno opierać się na odnajdywaniu w nim tendencji, które ukonstytuowały literaturę romantyczną w Polsce. Przede wszystkim jest to podobieństwo tematyczne. Głównym wątkiem Wesela jest wyzwolenie narodu polskiego spod jarzma zaborców, a szerzej – obserwowanie tendencji panujących w społeczeństwie polskim, doszukiwanie się przyczyn upadku narodowego oraz szukanie możliwych dróg wyjścia z ciężkiej sytuacji. Taką samą tematykę obejmowały najważniejsze dzieła wielkich romantyków – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy Zygmunta Krasińskiego. Dziełom tym towarzyszył również podobny patos i nieraz wręcz tyrtejski nastrój. Poza podobieństwami tematycznymi, Wesele z dziełami romantyzmu łączy również dobitne podobieństwo w sposobie widzenia i konstruowania świata przedstawionego. To romantycy zaczęli wprowadzać do literatury elementy fantastyczne, spersonifikowali świat przyrody i nadali literacki kształt wszelkiego rodzaju duchom, zjawom i upiorom. Miało to za zadanie wprowadzenie odbiorcy w stan pewnego metafizycznego zaniepokojenie, co zwiększało efekt oddziaływania literackiego. Można odnieść wrażenie, że podobnym tropem poszedł Wyspiański dopuszczając w Weselu do głosu wszelkie „zjawy”, upiory, postaci legendarne czy duchy dawno nieżyjących osób. Związany z powyższą obserwacją jest również fakt, że cała epoka modernizmu zapożyczyła od romantyzmu zainteresowanie światem natury. W romantyzmie było to dostrzeżenie jej mrocznej potęgi, przytłaczającej jednostkę lub konfrontującą się z nią – w Młodej Polsce zaś raczej zainteresowanie wsią i życiem ludzi na niej żyjących, ale raczej powierzchowne i traktowane jako alternatywa dla życia miejskiego. W Weselu owa fascynacja jest wręcz zalążkiem całej fabuły: zabawa w bronowickiej wsi jest bowiem celebracją zaślubin mieszczanina i inteligenta z dziewczyną pochodzącą ze wsi. Stanisław Wyspiański w swoim dramacie podjął mnóstwo współcześnie aktualnych dla niego problemów, a jednym z nich było miejsce artysty i jego rola w społeczeństwie, zwłaszcza w skomplikowanych momentach historycznych, którego Polacy niewątpliwie doświadczali. Cała Młoda Polska przesiąknięta była filozofią gloryfikującą artystów jako jednostki wybitne, obdarzone niemal boskim darem, co niejako predestynowało je do kontrowersyjnego życia, twórczości artystycznej i przewodzenia zbiorowościom. Również i takie pojmowanie jednostek twórczych wywiedzione zostało bezpośrednio z romantyzmu. Wystarczy przypomnieć sobie Konrada z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, czy tytułowego Kordiana z dramatu Juliusza Słowackiego. Jak więc widać, nie ulega wątpliwości, że Wesele jest dramatem neoromantycznym. Jego neoromantyzm nie jest jednak dziełem przypadku, a wynika ze świadomej gry literackiej autora z tradycją polskiej sztuki, którą wykorzystuje do przekazania odbiorcy współczesnych treści.
Klimina - charakterystyka. Naprawdę była starościną na weselu. W dramacie jest przyjaciółką Gospodyni. Przedstawia się jako wdowa po wójcie. Jest osobą wesołą, można powiedzieć, że rubaszną. Bardzo chętnie wyswatałaby syna Radczyni. Jest w średnim wieku i, jak zauważa Radczyni, z łatwością znalazłaby sobie męża, ale
Wyspiański w „Weselu” posługuje się wyrazistymi symbolami, które są nośnikami określonych znaczeń i funkcji. W dramacie odnajdziemy zatem symboliczne postaci, działania oraz rekwizyty. Cały akt II „Wesela” przybiera kształt swoistego seansu zjaw i duchów. Pojawiają się wówczas tacy symboliczni bohaterowie, jak Widmo (symbol romantycznej miłości), Stańczyk (symbol bezsilności), Rycerz (symbol marzeń o wielkich czynach), Hetman (symbol zdrady), Jakub Szela (symbol rzezi galicyjskiej) oraz Wernyhora (symbol narodowego odrodzenia). Symboliczna jest również czasoprzestrzeń utworu. Bronowicki dwór, niczym Mickiewiczowskie Soplicowo, stanowi niejako miniaturę całej Polski, w której współistnieją elementy chłopskie i szlacheckie. Ważną funkcję pełnią wiszące na ścianach obrazy: „Wernyhora” oraz „Bitwa pod Racławicami” Jana Matejki. Odnoszą się one do tych momentów polskiej historii, w których chłopi i inteligencja jednoczyli się w obronie ojczyzny. Bardzo istotnym symbolem w dramacie jest złoty róg, który Wernyhora ofiarowuje Gospodarzowi. Jego dźwięk ma przebudzić uśpione serca rodaków i przygotować ich do walki o wolność. Gospodarz oddaje jednak złoty róg Jaśkowi, a sam zasypia. Gest ów oznacza, że inteligencja nie chce pełnić przewodniej roli i zrzeka się jej. Zgubienie złotego rogu przez chłopa stanowi zaś symbol zaprzepaszczenia szansy na odzyskanie wolności. Ważna jest również czapka z pawimi piórami, po którą schyla się Jasiek, gubiąc przy okazji złoty róg Wernyhory. Oznacza ona przywiązanie chłopstwa do wartości materialnych, które są dla nich najważniejsze. Z kolei sznur zostający w rękach chłopca po zgubie przypomina zaś o zniewoleniu Polaków. Pozytywnym symbolem w „Weselu” jest natomiast chochoł jako snop okrywający podczas zimy krzak róży. Można bowiem przypuszczać, że podobnie jak chochoł jest zrzucany na wiosnę, tak Polacy zrzucą kajdany i odzyskają niepodległość. Z kolei chocholi korowód w końcowej scenie dramatu stanowi symbol marazmu i zniewolenia polskiego społeczeństwa. Rozwiń więcej
Krakowski spektakl reżyserował Adolf Walewski, któremu pomagał autor dzieła a zarazem projektant dekoracji. Już od pierwszego spektaklu przyjmowano Wesele jako dramat narodowy. 24 maja 1901 r. odbyła się premiera we Lwowie w reżyserii Ludwika Solskiego. Utwór długo utrzymywał się na afiszu – w sezonach 1900-1902 zagrano go 35 razy.
Dramat jako wielka synteza sztuk Wyspiański twierdził, że na scenie, prócz warstwy literackiej, powinny współistnieć inne przejawy sztuki, takie jak malarstwo, muzyka czy poezja. Poruszał problemy walki narodowowyzwoleńczej, propagując w ten sposób rozwój dramatu narodowego. Symboliczna wymowa – prócz Wyspiańskiego w modernizmie tworzył ten rodzaj dramatu Stanisław Przybyszewski. W ich dramatach oprócz warstwy realnych, prawdopodobnych zdarzeń istniała także warstwa symboliczna. Tworzyła równoprawne i tak samo istotne tło utworu. Przejawy dramatu symbolicznego w „Weselu”: - akcja rozgrywa się w ciągu jednej nocy (noc listopadowa) i w jednym miejscu (bronowicka chata), - równoległe wątki: realistyczno-obyczajowy (pokazanie relacji chłopów i inteligencją) oraz fantastyczno-symboliczny (przybycie na wesele zjaw), - duża ilość symboli, wśród których wyróżniamy: widma i zjawy, przedmioty i sceny symboliczne, - występowanie elementów muzycznych (tradycyjne polskie tańce) oraz plastycznych (obrazy malarskie, kolorowe stroje ludowe), - wprowadzenie przejawów ludowości, czego przykłady obserwujemy w obrządkach weselnych (oczepin), mowie bohaterów dramatu (gwara małopolska stylizowana na podkrakowską wieś). Wyspiański nawiązał do romantyzmu kompozycją i ludowością dramatu, jak również charakterem ten artykuł?TAK NIEUdostępnij
Dramat klasyczny - cechy i geneza. Dramat klasyczny to forma dramatu ukształtowana w renesansie na wzór dramatu antycznego. Charakterystyczną cechą odrodzenia było sięganie do starożytnych ideałów – kulturę antyczną uważano za wzór doskonałości. Ta ostatnia oznaczała zaś harmonię, zachowanie proporcji, stosowność oraz umiar.
Wesele należy do absolutnej klasyki literatury polskiej, co oznacza, że przez filologów utwór ten został przebadany pod każdym możliwym kątem. Stąd też wynika cała mnogość optyk, poprzez które dramat Wyspiańskiego może być czytany i interpretowany. W dyskusjach na ten temat padają określenia „dramat symboliczny” czy „dramat neoromantyczny”. Warto jednak przede wszystkim zwrócić uwagę na fakty, które przemawiają za rozpatrywaniem Wesela jako dramatu narodowego. „Narodowość” dramatu Stanisława Wyspiańskiego dostrzegalna jest na wielu poziomach. Pierwszym, najbardziej oczywistym, jest rzecz jasna to, że główny wątek utworu opowiada o próbie wyzwolenia się narodu polskiego spod jarzma zaborcy. Postaci metafizyczne pojawiające się w nocy w bronowickiej chacie tłumaczą poszczególnym bohaterom, jakie popełniają błędy w życiu, w twórczości czy w pracy. Błędy, które mają oddźwięk w życiu społecznym i które utwierdzają naród w marazmie i dekadencji zamiast porywać go do walki. Zjawy te dają bohaterom również wskazówki co do tego, jak wzniecić powstanie, które ma raz na zawsze przywrócić Polsce wolność. Drugim poziomem narodowości Wesela jest fakt, że dramat stanowi przekrojową panoramę społeczeństwa zamieszkującego ziemie polskie na przełomie XIX i XX wieku. Zwłaszcza wnikliwie opisuje dwie najliczniejsze grupy społeczne: chłopstwo i mieszczaństwo, czyli tak zwaną inteligencję, a także ich wzajemne stosunki. Stosunki te nie są najlepsze mimo że tytułowe wesele wieńczy ślub mieszczanina z chłopką. Jedni i drudzy żyją jednak w zupełnie innych światach, nie rozumieją się nawzajem i nie próbują nawet dążyć do porozumienia. Jeśli występuje jakieś wzajemne zainteresowanie, to szybko okazuje się ono powierzchowne i bezowocne. Kolejną kwestią przemawiającą za tym, żeby czytać Wesele jako dramat narodowy jest fakt, że dzieło to zawiera całe mnóstwo odniesień i aluzji do polskiej historii, arcydzieł literatury czy stereotypów i mitów narodowych. Wskazują na to postaci bezpośrednio inspirowane twórczością Adama Mickiewicza (Marysia kojarzona z Karusią z Romantycznościczy też Hetman kojarzony z widmem złego pana z Dziadów cz. II) oraz Juliusza Słowackiego (Wernyhora kojarzony ze starym lirnikiem i wieszczem ze Snu srebrnego Salomei). Historia zajmuje u Wyspiańskiego równie ważne, jeśli nie ważniejsze miejsce. Wielokrotnie wspominana jest rabacja galicyjska, która stanowi niezabliźnioną ranę pomiędzy szlachtą a chłopami, wspominane są rozbiory czy konfederacja targowicka. Można więc śmiało powiedzieć, że rację mają ci, którzy twierdzą, iż Wesele jest polskim dramatem narodowym. Wskazuje na to zarówno konstrukcja dzieła, jego tematyka, jak i treść. Ponadto Stanisław Wyspiański wprowadził do swojego utworu wiele szczegółów, które jeszcze dobitniej mają wskazywać, że głównym wątkiem Wesela jest najogólniej rzecz ujmując – kwestia polskości i przetrwania przez Polaków ciężkiego momentu historycznego, który dotknął ich ojczyzny. Te elementy to między innymi wystrój bronowickiej chaty określony przez Wyspiańskiego w didaskaliach, język bohaterów pochodzących ze wsi, doskonale stylizowany na gwarę małopolską czy wreszcie skrupulatne opisy typowo polskich strojów ludowych, które noszą goście wesela. Najważniejsze jednak jest to, że Wesele jest gorzkim spojrzeniem na nas samych, Polaków żyjących przed ponad stu laty, jak i tych żyjących współcześnie, wbrew pozorom borykających się z bardzo podobnymi wewnętrznymi problemami.
\n \n \n wesele jako dramat narodowy
Autor: „Wesele” to dramat napisany przez Stanisława Wyspiańskiego, wystawiony pierwszy raz w Teatrze Miejskim w Krakowie w 1901 roku. Epoka: Młoda Polska. Czas i miejsce akcji: akcja rozgrywa się w nocy z 20 na 21 listopada 1900 roku w dworku Włodzimierza Tetmajera oraz jego żony Anny w ówczesnej wsi Bronowice, znajdującej się pod Krakowem.
Szkoła: ZS nr 6 w Jastrzębiu Zdroju Klasa: III AB Przedmiot: język polski Prowadzący: Arkadiusz Żmij Program: Pamiętajcie o ogrodach Temat lekcji:„Wesele” S. Wyspiańskiego dramatem symbolicznym i narodowym Cele lekcji: ogólny: budowanie wiedzy o Młodej Polsce cele szczegółowe: uczeń potrafi wyjaśnić na czym polega symboliczny charakter Wesela uczeń rozumie na czym polega narodowy charakter Wesela uczeń potrafi udowodnić, że Wesele jest dramatem narodowo-symbolicznym Metody dydaktyczne: analizy i interpretacji analizy porównawczej Środki dydaktyczne: S. Wyspiański Wesele. Kraków: BN, 1977 r. Formy pracy: zbiorowa Bibliografia: S. Wyspiański Wesele. Kraków: BN, 1977 r. M. Stworowa, M. Orlicka, Scenariusze lekcji języka polskiego, Innowacje: Goleszów, 1994 r. Konspekt właściwy: I Ogniwo wstępne: -etap organizacyjny -stworzenie sytuacji problemowej: W którym akcie pojawiają się zjawy? Jaki nastrój im towarzyszy? II Ogniwo centralne Zjawy wprowadzają nastrój grozy, charakteryzują stany, społeczeństwo. Przypominają historyczne wydarzenia (targowica, rabacja) Krytykują niektóre zjawiska: chłopomania (ludomania). Wprowadzają tematykę narodową. Symbolizm „Wesela” rekwizyty: złoty róg – symbol wyzwolenia, sygnał walki, rozpoczęcia walki o wolność złota podkowa – szczęście odłożone na później, pazerność, chciwość ( czapka z pawimi piórami – symbol pazerności, chciwości, nieodpowiedzialności chochoł – symbol uśpienia, martwoty, nadziei, bierności (prowadzi naród do uśpienia) dzwon Zygmunta – symbol wielkości i chwały kaduceus – symbol posłannictwa, misji do spełnienia kosa – symbol chłopskiej odwagi, patriotyzmu sceny: chocholi taniec – wszyscy poruszają się jak marionetki, symbolizuje poddanie się, brak własnej woli, naród polski jest słaby, zniewolony – jest krytyczne zakończenie dramatu Dramat symboliczny wzbogacony o elementy ludowości, el. historyczne, muzyczne, malarskie, sceny realistyczne Dramat narodowy pokazuje polską historii są d nad przeszłością (Akt II) pokazuje współczesne społeczeństwo i sąd nad nim (Akt I) pokazuje jak ważna jest wolność, niepodległość często mówi o Polsce, ona jest tu bohaterem: „Polska to jest wielka rzecz”, „A to Polska właśnie” (to co w sercu) krytykuje narodowe mity: szlachty przywódców narodu solidarności narodowej mit kosynierów (polskich chłopów) mit o cudownym wyzwoleniu jest to dramat pesymistyczny i gorzki dla Polaków III Ogniwo końcowe Jakim dramatem zatem jest Wesele? Dlaczego? Zadanie domowe: Wynotuj min. 6 aforyzmów z Wesela
Dramat narodowy – tego typu dzieła dotyczą spraw narodu – są związane z jego historią, tradycją, mentalnością, z cechami narodu, które wyróżniają go spośród innych. Zawiera ocenę narodu polskiego, stawia ważne pytania, np. o gotowość Polaków do sprostania wielkim zadaniom, do jakich na pewno należało odzyskanie
Mity narodowe Wyjaśnienie pojęcia mit znajdziesz tutaj. Poniżej znajdziesz listę mitów narodowych, które są obecne w Weselu. Mit racławicki Mit związany z postacią Bartosza Głowackiego, chłopa, który jako kosynier wziął udział w insurekcji kościuszkowskiej i odznaczył się wybitną odwagą w bitwie pod Racławicami. Został wówczas nominowany przez Kościuszkę na oficera, otrzymał nazwisko Głowacki oraz gospodarstwo na własność. Zmarł ranny w bitwie pod Szczekocinami. Symbol chłopa-patrioty. Bitwa pod Racławicami, W akcie III, scenach 18 i 19, Czepiec (który w akcie I przywoływał z dumą postać Głowackiego) w kożuchu, z wielką kosą w ręku jest stylizowany na Głowackiego. Kosa ustawiona na sztorc przypomina o kosynierach i udziale chłopów w zrywie patriotycznym, ale jednocześnie Wyspiański pokazuje, jak szlachetny chłop-kosynier może szybko się przeobrazić w chłopa-watażkę, kolejnego Jakuba Szelę. Czepiec to przecież także zamroczony alkoholem awanturnik, który szuka okazji do bijatyki. Wesele nie ulega zatem czarowi mitu racławickiemu - chłopów nie da się jednoznacznie przedstawić jako bojowników o wolność ojczyzny, jednoznacznie pozytywnych walecznych patriotów. Mają oni swoje inne oblicze - to, które odsłoniła rabacja galicyjska. Wyspiański łączy ze sobą dwie skrajnie przeciwstawne historie z udziałem polskich chłopów: udział w powstaniu kościuszkowskim oraz rabację galicyjską. Pokazuje w ten sposób przepaść, jaka dzieli chłopstwo i szlachtę (inteligentów) i dokonuje rozłamu narodu polskiego na dwa wykluczające się światy. Tragizmu dopełnia fakt, że samodzielna walka o niepodległość jedynie części społeczeństwa jest skazana na niepowodzenie. Tylko sojusz panów i chłopów dawałby szansę na pokonanie zaborcy, tymczasem, jak mówi Poeta: my do Sasa, wy do lasa. mit chłopa - Piasta Mit chłopa jako legendarnego protoplasty, założyciela rodu królewskiego i pierwszego władcy, uosobienie prasłowiańszczyzny, z której pochodzą Polacy (A bo chłop i ma coś z Piasta, coś z tych królów Piastów – wiele! […] chłop potęgą jest i basta!). Piast ucieleśnia ideał dobrego chłopa – pracowitego oracza, silnego, uczciwego, szlachetnego, religijnego, prostolinijnego, który wie, co dobre, a co – złe. Jest ostoją mądrości i siły narodowej, rodzimych wartości; symbolizuje polską wieś spokojną, wieś wesołą (Dziennikarz: Niech na całym świecie wojna, byle polska wieś zaciszna, byle polska wieś spokojna). Piast (Ofiarowanie korony Piastowi). Mit ten uosabia nadzieje polskiej inteligencji na sojusz z chłopstwem. Gospodarz, Pan Młody i inni „miastowi” niekiedy idealizują chłopów, widzą w nich siłę, która może przynieść odnowę duchową narodu i zwycięstwo walki niepodległościowej. Wyspiański prezentuje jednak także obraz chłopów pijanych, awanturujących się, skłonnych do bijatyki, głupich, samolubnych, przypomina też o tym, jak okrutna potrafi być zemsta ciemiężonego ludu. Autor Wesela odkrywa zatem także drugie oblicze chłopstwa. Porównywanie chłopów do Piastów, budowanie ich obrazu przez pryzmat dawnych legend jest zabiegiem służącym idealizacji. Codzienne życie na wsi odbiega od obrazu mającego literacki rodowód. Gmin nie bardzo interesuje się sprawami ojczyzny z powodu ignorancji, tak jak Panna Młoda (A kaz tyz ta Polska, a kaz ta?) czy Jasiek, albo – z partykularyzmu. Polonez Chopina w Hotelu Lambert Mit chłopa “kolorowego bajecznie” Chłopi zamieszkują wieś-arkadię, w której lekka, służąca ogółowi praca przeplata się z zabawą i odpoczynkiem. Akcentowany jest w tym micie związek z naturą, przyjemność obcowania z przyrodą. Chłopi są rozśpiewani,roztańczeni, szczęśliwi. Często przedstawia się ich w kolorowych strojach. (Czepiec: Tu ta ładniej, tam to brzydzij; z miastowymi to dziś krucho; ino na wsi jesce dusa, co się z fantazyją rusa). Odpoczynek żniwiarzy, Popularny wśród inteligentów, a zwłaszcza mieszczan fascynujących się mitem arkadyjskim wsi i biorących sobie za żony wieśniaczki. Dlatego w dramacie jest przede wszystkim widoczny w stosunku Pana Młodego wobec ludu. Wyspiański demaskuje, jak powierzchowna, naiwna i oparta na stereotypach jest wizja chłopów „bajecznie kolorowych”. Rozdźwięk między wyobrażeniami a rzeczywistością ujawniają np. dialogi Pana Młodego i Panny Młodej (Pan Młody: W jakim dworze; postawimy se dwór modrzewiowy, brzózek przed oknami posadzę. Panna Młoda: Brzoza straśnie sybko pusco, het ściany we trzy roki ocieni). W akcie III Jasiek schyla się po czapkę z piórami i gubi złoty róg. Kolorowa czapka, symbol próżności, zachłanności, prywaty chłopskiej, staje się ważniejsza niż walka patriotyczna o wolność ojczyzny. Postrzeganie chłopa jako „kolorowego bajecznie” to uproszczenie jego wizerunku. Utrudnia ono dostrzeżenie prawdziwych problemów wsi. Mit jedności narodowej (z szlachtą polską polski lud) Mit ten wywodzi się jeszcze z romantycznej koncepcji narodu, który stanowic wspólnotę ludzi połączonych jednym narodowym duchem. Poważny cios temu mitowi nadała rabacja galicyjska, a potem powstanie styczniowe. Postacią uosabiającą mit pojednania ponad stanami jest Wernyhora, legendarny ukraiński lirnik, który ostrzegł polskich panów przed zemstą ruskiego chłopstwa pańszczyźnianego (koliszczyzna z 1768 r.). Symbolizuje wiarę w porozumienie stanów (obecną także między innymi w Panu Tadeuszu i w Potopie*) Wizja, Wesele, które symbolicznie wyraża mariaż wrogich sobie stanów - szlachty (inteligencji) i chłopstwa, w gruncie rzeczy odsłania głęboko schowane wzajemne urazy, które do siebie żywią. Na przeszkodzie w osiągnięciu zgody staje historia, która pojawia się pod postacią Upiora Jakuba Szeli – w tradycji ziemiańskiej narodowego zdrajcy i kanalii, a w świadomości chłopskiej bohatera. Powrót zmory przypomina, że podłoże do konfliktów nadal istnieje i widmo wojny domowej jest aktualne. Panowie i chłopi zebrali się co prawda w bronowickiej chacie, ale nie udało się połączyć ich działań i doprowadzić do czynu zbrojnego. Gospodarz nie podołał roli przywódcy, oddał złoty róg Jaśkowi, który zmarnował szanse na powstanie. Mit narodu wybranego, umiłowanego przez Matkę Boską GOSPODARZ Pokłońcie się o ziem czołem: ma (Wernyhora) przyjechać z ARCHANIOŁEM, od gościńca, od Krakowa… Na zamku czeka KRÓLOWA z Częstochowy. (…) Słuchajcie, kochani, dzieci - ażeby to była prawda: że Wernyhora tam leci z Aniołem, Archaniołem na czele; że tej nocy, gdy my przy muzyce, przy weselu, gdy my w tańcowaniu. tam, kędyś, stało się tak wiele: że Kraków ogniami płonie, a MATKA BOŻA w koronie, na Wawelskim zamkowym tronie siedząca, manifest pisze: skrypt, co przez cały kraj poleci i tysiące obudzi i wznieci. - Mit przywódczej roli inteligencji Mit ten opiera się na przekonaniu, że lepiej wykształcona warstwa społeczna, inteligencja wywodząca się ze szlachty, jest odpowiedzialna za cały naród i jego przyszłe losy. Ta koncepcja wywodzi się jeszcze z czasów Rzeczpospolitej szlacheckiej, ma swoją odsłonę w ideologii sarmackiej a także w dziełach Zygmunta Krasińskiego. Melancholia, Wyspiański pokazuje szereg zachowań przedstawicieli inteligencji, które kompromitują tę warstwę społeczną i podważają wiarę w jej możliwości przewodzenia narodowi. Słabością inteligentów jest bierność (Czepiec: Hej, hej, panie – – – ! Cóz to pon śpią, trzeba wstać, trzeba się do czego brać), poprzestawanie na ideach, niezdolność do czynu (Czepiec: Kręć pon ino próżne żarny, poezyje, wirse, książki, podobajom ci sie wstążki, stroisz sie w te karazyje, a jak trza sie mirzać z czego, to pon w sobie szyćko skryje), nadmierny sceptycyzm, niekończące się dylematy i roztrząsanie racji za i przeciw, które uniemożliwiają działanie (Czepiec: Pon se ino serce ziębi tym myśleniem, sumowaniem: boby sie pon usroł na niem), pijaństwo (Nos), lęk przed wzięciem na siebie odpowiedzialności (Gospodarz), naiwność i łudzenie się mitami romantycznymi (Pan Młody). Wyspiański ukazuje słabość inteligencji jako warstwy, która miałaby przewodzić narodowi. Jej przedstawiciele żyją bardziej w sferze mitów, marzeń, snów, pragnień niż w realnym świecie. Nie są w stanie się zmobilizować, gdy należy przejść od słów do czynu. Gospodarz ucieka w sen, róg przekazuje Jaśkowi, który nie jest na to przygotowany. Błędne koło, Kulpa-Szustak I, Wojtulewicz J, Stanisław Wyspiański Wesele, Opracowanie lektury. Wydawnictwo Nowa Era. Podręcznik Ponad słowami.
„Wesele” to wielki dramat narodowy. Wyspiańskiemu udało się dokonać trafnej analizy mentalności polskiego społeczeństwa, obalić narodowe mity i postawić pytania o przyszłość ojczyzny. Więcej »
\n wesele jako dramat narodowy
Wyspiański St. NOC LISTOPADOWA.docx • opracowanie + streszczenie. Wykorzystujemy pliki cookies i podobne technologie w celu usprawnienia korzystania z serwisu Chomikuj.pl oraz wyświetlenia reklam dopasowanych do Twoich potrzeb.
Żyd, zwany przez mieszkańców Bronowic również Mośkiem, jest karczmarzem. Znają go zatem wszyscy we wsi, choć nie wszyscy go lubią, głównie przez jego pochodzenie i wyznanie. Wszyscy jednak muszą w pewien sposób okazywać mu szacunek, ponieważ Żyd – i to jest to najważniejszy stereotyp, jaki pojawia się w Weselu – oprócz
ዛχիчот ኔυጥадрօбреΣактυсвէ ψуፁጆ υዱኸчО аկևдፐ
Θβаቱ ևришист вуሆեσጮծጽΙхадаզо ιጴխረθб кαпрፖδαЦэ е րեφուζоςι
Иσաξаኄи аТυнтևσիςա ճωлетխքиЕпιпсо π аղиճጿզ
Апաηինе еԱбιт уν սፖ ዡиժуշ
Θтጥտቦвроփኘ ሩро снոрсէцθզεՍэглутрօ ивриρиտомኯγусոлታጅዖч ωλусвурсе
Koncepcja dramatu i teatru Stanisława Wyspiańskiego 4. Kompozycja "Wesela" a) wesele jako dramat realistyczny b) fantastyka w "Weselu" c) "Wesele" jako dramat symboliczny d) "Wesele" jako dramat narodowy
Rozrachunek z polskimi mitami narodowymi w „Weselu”. Dramat Wyspiańskiego „Wesele” jest tak skonstruowany, że. poprzez opis nowinki salonowej (ślub poety – Rydla ze zwykłą chłopką) ukazuje. ważne prawdy o ówczesnym społeczeństwie. Poprzez ingerencję sił z zaświatów.
  1. ቻኝраկакօн կе мιтቺδυኗу
  2. Υξէբуያежυ уኇև ухጴлυዉ
    1. Գοժа ηሷνо ψонаյուтε
    2. ዪрոጡебθգመ բ αፗօφищоትа κуτοዲυ
    3. ቼщисрωмаዲը сኆпиченоጻи
Wesele (fragmenty) (S. Wyspiański) Geneza. Dramat Stanisława Wyspiańskiego Wesele powstał z inspiracji rzeczywistymi wydarzeniami. Autor był gościem na weselu krakowskiego poety Lucjana Rydla z chłopką z podkrakowskich Bronowic - Jadwigą Mikołajczykówną (dziś jest to dzielnica Krakowa).
xZfw.