Matka Natura jest niesamowita. Na różne sposoby wspiera ludzi w zdrowym życiu. Dlaczego ją lekceważymy? Być może jesteśmy tak zabiegani i często zmęczeni, że nie dostrzegamy świata wokół, ignorujemy cenne znaki, które mogłyby nam pomóc cieszyć się świetnym samopoczuciem. Istnieje pewna starożytna mądrość, która mówi, iż każdy rodzaj owoców i warzyw dostępnych na ziemi, ma bardzo wyraźny wzór przypominający wyglądem jakąś część ciała. Jestem ciekawa, czy faktycznie da się zaobserwować te zależności. Czy ludzkie oko jest w stanie dostrzec coś więcej w niż tylko otoczkę? Czy dzięki owocom i warzywom dzieci mogą zgłębiać tajniki ludzkiego ciała, poznawać swoją budowę? I gwarantuję, że lekcja biologii, w której biorą aktywnie udział, na długo pozostanie w ich pamięci. Uwaga! Reklama do czytania Jak zrozumieć małe dziecko Poradnik pomagający w codziennej opiece Twojego dziecka Marchewka Na pierwszy ogień idzie marchewka. Pokroiłam ją na cienkie plasterki. Co widzę? Coś podobnego do przekroju oka. Wyraźny wzór koła i linie biegnące promieniście do centrum. To faktycznie wygląda jak tęczówka oka. I jak na ironię, marchewka jest bardzo cennym składnikiem diety i wpływa także na oczy (marchew zwiększa przepływ krwi do oka). Poza tym marchew zawiera beta-karoten, którego spożywanie zmniejsza ryzyko wystąpienia zaćmy. Fasola Kolej na fasolę, która wyglądem przypomina nerki. I warzywo to jest wykorzystywane w leczeniu nerek, wspiera ich funkcje. Jest źródłem witamin i minerałów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania tego narządu. Pomidor Co przypomina przekrój pomidora? Wydaje mi się, że komory ludzkiego serca. Pomidor dostarcza organizmowi likopen – składnik odżywczy, który przemieszcza się z żołądka do krwi. I są zbliżone kolorystycznie. Winogrona Winogrona przypominają pęcherzyki płuc. Płuca są zbudowane z gałęzi (dróg oddechowych), które kończą się drobnymi tkankami, zwanymi pęcherzykami. Struktury te pozwalają tlenowi przenosić się z płuc do krwi. Dieta bogata w świeże winogrona zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc i rozedmy. Orzech włoski Orzech włoski wygląda jak mały mózg, widać półkule: lewą i prawą. Nawet zmarszczki i fałdy są podobne do tych na mózgu. Orzechy znakomicie wpływają na poprawę funkcjonowania pamięci. Seler naciowy Łodyga selera = siła kości. W ciemnozielonej łodydze naciowej zawarte są beta-karoten, witamina E, a także fosfor i wapń. I to ten ostatni minerał wpływa na utrzymanie struktur kości w dobrej kondycji. Kości w 23% składają się z wapnia, więc gdy w organizmie brakuje tego pierwiastka, pobiera go właśnie z kości, a one tym samym stają się słabsze. Awokado Owoc awokado przypomina elementy macicy. Co ciekawe, kobieta jedząca awokado raz w tygodniu, szybciej zrzuca zbędne kilogramy, a ich spożywanie może nawet zapobiegać rakowi szyjki macicy. Awokado, rosnąc od kwiatu do dojrzałego owocu, potrzebuje 9 miesięcy. Tyle ile trwa ciąża. Grejpfruty, pomarańcze Owoce cytrusowe wyglądają jak gruczoły mleczne kobiet i rzeczywiście pomagają kobietom mieć zdrowe piersi i wspomagają przepływ limfy. No i ten kształt… Grzyby Zauważyłam, że grzyb (np. pieczarka) przekrojony na pół, wygląda jak ucho ludzkie. Jednym z zadań grzybów jest wpływ na funkcjonowanie aparatu słuchowego. Zawierają witaminę D, która dba o trzy maleńkie kości umiejscowione w uchu, które pomagają przesyłać dźwięk do mózgu. Żeń-szeń Jeśli dobrze poszukamy, możemy znaleźć korzeń o fantazyjnym kształcie przypominającym ludzkie ciało. Jest to lekarstwo holistyczne stosowane przy wielu dolegliwościach. Podsumowując, wizyta w warzywniaku może być cenną lekcją dla dorosłych i dla dzieci. Warto uczyć dzieci, że natura stworzyła warzywa i owoce z niezwykłą precyzją, tak by zawarte w nich cenne składniki odżywcze wpływały na ludzkie zdrowie. Źródło: Foto

Nierozpoznawalny człowiek zjada widelcem sałatkę warzywną z pomidorów, ogórków i zieleni. Koncepcja zdrowego odżywiania i utraty wagi, dieta. Widok z góry. Zbliżenie – Stockowy materiał wideoNierozpoznawalny człowiek zjada widelcem sałatkę warzywną z pomidorów, ogórków i zieleni. Koncepcja zdrowego odżywiania i utraty wagi, dieta. Widok z góry. Zbliżenie - Zbiór materiałów filmowych royalty-free (Abstrakcja)OpisUnrecognizable man eats a vegetable salad of tomatoes, cucumbers and greens with a fork. Concept of healthy nutrition and weight loss, diet. Top view. kluczoweAbstrakcja Wideo,Czas rzeczywisty Wideo,Dieta Wideo,Dobre samopoczucie Wideo,Dodatek do głównego dania Wideo,Ekosystem Wideo,Fast Food Wideo,Film - Obraz filmowy Wideo,Format HD Wideo,Głodny Wideo,Horyzontalny Wideo,Jarzyna Wideo,Jedna osoba Wideo,Jedzenie Wideo,Kapusta - Odmiana kapusty Wideo,Kapustowate Wideo,Konsumpcjonizm Wideo,Lokalizacja poza USA Wideo,Pokaż wszystkieCzęsto zadawane pytania (FAQ)Czym jest licencja typu royalty-free?Licencje typu royalty-free pozwalają na jednokrotną opłatę za bieżące wykorzystywanie zdjęć i klipów wideo chronionych prawem autorskim w projektach osobistych i komercyjnych bez konieczności ponoszenia dodatkowych opłat za każdym razem, gdy korzystasz z tych treści. Jest to korzystne dla obu stron – dlatego też wszystko w serwisie iStock jest objęte licencją typu licencje typu royalty-free są dostępne w serwisie iStock?Licencje royalty-free to najlepsza opcja dla osób, które potrzebują zbioru obrazów do użytku komercyjnego, dlatego każdy plik na iStock jest objęty wyłącznie tym typem licencji, niezależnie od tego, czy jest to zdjęcie, ilustracja czy można korzystać z obrazów i klipów wideo typu royalty-free?Użytkownicy mogą modyfikować, zmieniać rozmiary i dopasowywać do swoich potrzeb wszystkie inne aspekty zasobów dostępnych na iStock, by wykorzystać je przy swoich projektach, niezależnie od tego, czy tworzą reklamy na media społecznościowe, billboardy, prezentacje PowerPoint czy filmy fabularne. Z wyjątkiem zdjęć objętych licencją „Editorial use only” (tylko do użytku redakcji), które mogą być wykorzystywane wyłącznie w projektach redakcyjnych i nie mogą być modyfikowane, możliwości są się więcej na temat beztantiemowych materiałów wideo lub zobacz najczęściej zadawane pytania związane ze zbiorami wideo.

Dietetyk kliniczny Klaudia Brzywcy tłumaczy dlaczego owoce i warzywa są ulubioną kategorią dietetyków. Owoce i warzywa awansowały na najważniejsze, pierwsze miejsce w Piramidzie Żywieniowej. Według Instytutu Żywności i Żywienia warzywa i owoce powinny stanowić co najmniej połowę tego, co jemy. To dlatego są ulubioną kategorią dietetyków. Niskie krajowe spożycie owoców i warzyw to jedna z podstawowych naszych wad żywieniowych. Rośnie świadomość prawidłowej diety i rozwija się moda na styl życia oparty na diecie z uwzględnieniem owoców i warzyw. Dla połowy Polaków spożywanie warzyw i owoców w największym stopniu przyczynia się do poprawy zdrowia [48%, CBOS]. Jak wynika z badań, opinie te nie przekładają się na praktyczne umiejętności, a nawet na deklaracje zachowań prozdrowotnych. Badania wskazują, że tylko 12% Polaków sięga po warzywa kilka razy dziennie, a 14% po owoce. To wszystko w Polsce, która jest jednym z największych producentów owoców i warzyw w UE. – Dla dietetyków owoce i warzywa stanowią ulubioną grupę produktów. Są źródłem antyoksydantów, mikro, makro składników, są to produkty zazwyczaj niskokaloryczne, o wysokiej zawartości składników odżywczych. Są przydatne nie tylko w dietach redukcyjnych, ale także w każdym zdrowym, dobrze zbilansowanym żywieniu – mówi Klaudia Brzywcy, dietetyk kliniczny w Centrum Medycznym Św. Łukasza w Gdańsku. – Warzywa i owoce leżą u podstaw Piramidy Zdrowego Żywienia z uwagi na to, iż charakteryzują się bardzo wysoką wartością odżywczą. Bardzo duża ilość witamin, składników mineralnych i polifenoli, które korzystnie wpływają na nasze zdrowie – mówi Łukasz Sieńczewski, dietetyk, specjalista ds. żywienia, Centrum Medyczne VitaImmun w Poznaniu. – Dieta bogata w owoce i warzywa pomaga ograniczyć ilość przyjmowanych kalorii, umożliwiając tym samym kontrolę wagi ciała, tak istotną u osób zagrożonych schorzeniami serca i tętnic. Warzyw możemy jeść bardzo dużo, w bardzo prosty sposób wzbogacać naszą dietę – dodaje Łukasz Sieńczewski. – Owoce i warzywa to produkty, które możemy spotkać w każdym sklepie. Zwłaszcza latem są łatwo dostępne i stanowią najszybszy sposób na zaspokojenie głodu. Dla większości z nas to tylko dodatek lub deser, ale to błąd. Jeżeli chodzi o aspekt dietetyczny, jest to pełna suplementacja witamin i minerałów. Powinniśmy jeść warzywa i owoce nie dwa, trzy razy w tygodniu, tylko codziennie. Zachęcamy, jako dietetycy, do spożywania tych produktów codziennie – mówi Monika Wójcicka, dietetyk i trener personalny, Mobilny Fitness w Lubinie. Powinniśmy bazować na polskich owocach. To wspiera rynek, ale równie ważne są argumenty zdrowotne. Żyjemy w takiej szerokości geograficznej w jakiej żyjemy i to dla naszego organizmu jest najlepsze. Jagodowe są naszym skarbem. Niesamowitym zastrzykiem nie tylko energii, bardzo dobrze wpływają również na wygląd. Ten związek jest frapujący. Polki powinny sięgać częściej po owoce jagodowe – dodaje Monika Wójcicka „Jedzmy borówki, bo to mały – wielki cud natury, który ma najwięcej antyoksydantów ze wszystkich owoców i warzyw. Korzystajmy, lato to najlepszy czas na budowanie naszej siły i odporności” – to najczęściej powtarzane słowa od oficjalnej inauguracji borówkowego sezonu 2018. Owoce jagodowe są bogate w antyoksydanty. Dzięki dużej ich dawce równoważymy wolne rodniki, które powstają w naszym organizmie. Dzięki temu przedłużamy sobie życie, poprawiamy jakość codziennego funkcjonowania, dobrze się czujemy i nasza skóra wygląda świetnie. Wartości całkowitego potencjału antyoksydacyjnego wybranych owoców w 100 g świeżej masy produktu wyrażona w μmol równoważnika troloksu [Cao 1998; Kalt 1999; Korkina 2005; Wang i in. 2009]. Wartości całkowitego potencjału antyoksydacyjnego owoców i warzyw kształtują się w szerokim zakresie i zależą od gatunku. Efektem spożywania antyoksydantów roślinnych jest obniżanie ryzyka chorób układu krążenia. Dieta bogata w kwasy polifenolowe znacznie zmniejszyła śmiertelność wywołaną chorobą wieńcową i zawałem mięśnia sercowego. – Człowiek jest zbieraczem i natura tak dostosowała nasz sposób żywienia, żebyśmy mieli łatwo dostępne to, co możemy zebrać. Warzywa i owoce są dużo mniej mobilne niż zwierzęta, powinniśmy jeść je częściej – mówi dr n. med. Igor Łoniewski, z Zakładu Biochemii i Żywienia Człowieka, Pomorskiej Akademii Medycznej. – Zachęcam, żeby w trakcie sezonu kupić sobie większą ilość i zamrozić na te już bardziej zimne i ciemne miesiące. Owoce bardzo dobrze znoszą mrożenie. W łatwy sposób możemy sobie solidną dawkę antyoksydantów zaserwować w środku zimy – mówi Klaudia Brzywcy. Latem dba się o odporność poprzez spożywanie świeżych warzyw i owoców, a w zimie poprzez spożywanie kiszonych warzyw i owoców. Kiszonych, nie kwaszonych, tzn. takich, które wytwarzają bakterie i te dobroczynne bakterie wytwarzają kwas mlekowy, który zakwasza dany produkt i uniemożliwia rozwój bakterii niekorzystnych. Musimy robić przetwory. My czy też kupować przetwory zrobione w sposób zgodny z zasadami sztuki. Tutaj wiele nie musimy wymyślać, powinniśmy robić to, co robiły nasze babcie i prababcie. To jest cała recepta – dodaje dr Igor Łoniewski. Warzywa i owoce to podstawa, połowa tego co powinniśmy spożywać Dobre samopoczucie zaczyna się od jedzenia. Jako społeczeństwo nie rozumiemy tego. Warzywa i owoce uważamy wprawdzie za zdrowe, ale nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo. To taka pułapka truizmu – zdrowe, ale postrzegane jak „dobry uczynek”, a nie jako warunek konieczny sprawnego funkcjonowania, dobrego zdrowia. Jedząc zdrowo, w spektrum długofalowym, jesteśmy w stanie ograniczyć występowanie chorób cywilizacyjnych, a wcześniej poprawić swój stan odżywiania i swoje samopoczucie. Lato to czas, kiedy mamy dostęp do największej ilości świeżych produktów, nie zmarnujmy tego czasu, jedzmy jak najwięcej i budujmy swoją odporność, łapmy dobre nawyki. Zimą nie będzie łatwej! Pełna nazwa najnowszej Piramidy Żywieniowej to „Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej”. Pułapka truizmu – spostrzeżenie, które powinno mobilizować wszystkich świadomych konsekwencji złej diety, w tym kosztów. Borówka jest zdrowa, owoce jagodowe są zdrowe, warzywa i owoce są zdrowe – wszyscy o tym wiemy, przez to samo stwierdzenie jest truizmem, czyli prawdą tak znaną, że nie warto jej wygłaszać. Wiedzą, która nie generuje tak potrzebnych emocji. Rzeczywistość jest taka, że chociaż wiemy, to nie jemy! Konsumpcja owoców w naszym kraju spada. Mimo tego, że świadomość roli diety w profilaktyce chorób cywilizacyjnych jest coraz wyższa, to wciąż zbyt mało przekłada się ona na zdrowe wybory dietetyczne Polaków. Wolne rodniki tlenowe powstają w organizmie człowieka jako szkodliwe produkty uboczne oddychania komórkowego. Wolnym rodnikom tlenowym przypisuje się również udział w przyspieszaniu procesów starzenia oraz obniżaniu sprawności układu immunologicznego, czego skutkiem jest rozwój szeregu schorzeń. Więcej na ten temat w specjalnym materiale – „Kęs za kęs, cios za cios„. Więcej o pojęciu całkowitego potencjału antyoksydacyjnego oraz sposobu jego wyznaczania w pracy dr Remigiusza Olędzkiego, „Potencjał antyoksydacyjny owoców i warzyw oraz jego wpływ na zdrowie człowieka. Antioxidant Potential of Fruit and Vegetables and its Impact on Human Health”, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 2012, nr 1 (4), s. 44-54, rys., bibliogr. 30 poz. [streszczenie] oraz w ostatnim przedsezonowym numerze Food Forum, maj 2018. Źródło: Fundacja Promocji Polskiej Borówki Opracowanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw w ramach realizacji przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw kampanii „Lato z borówkami”.

W Polsce nastała moda na powroty – chętnie uprawia się to, co babcine, tradycyjne, a czasami także przez długi czas zapomniane. Warto zdobywać i wprowadzać do ogrodu nowe gatunki, które dadzą większe możliwości aranżacji i kulinarnych eksperymentów. Rośliny rzadkie - głożyna, kolcowój czy bez błękitny, mogą być cennym uzupełnieniem zielonego zakątka. Owoce – moda na nieznane Rośliny mało popularne wprowadza się do ogrodu zwykle po to, aby nadać mu oryginalności lub z uwagi na ich cenne właściwości - np. smaczne owoce. W naszych ogrodach zwykle sadzone są jabłonie, grusze, śliwy, porzeczki, winorośli, truskawki i maliny, a inne "rzadkie" rośliny owocowe są praktycznie nieznane. Niektóre gatunki dopiero są wprowadzane na polski rynek, inne natomiast zostały zapomniane przez dekady i moda na nie powraca. Wiele z nich doskonale nadaje się do uprawy w polskim klimacie. Oczywiście niektóre z nich bywają problematyczne. Okazy wrażliwe i te, które wymagają dużych nakładów pracy, traktuje się głównie jako ciekawostki dla hobbystów. Warto jednak "otworzyć" nasz ogród na to co mniej znane i spróbować uprawy rzadkich roślin owocowych. Rzadkie rośliny owocowe – zastosowanie w ogrodzie Oprócz jadalnych plonów, rośliny owocowe często bywają bardzo dekoracyjne i można je doskonale wykorzystać w ogrodzie ozdobnym. Wyższe i średnie krzewy (szczególnie o zwartym pokroju) można wykorzystywać do tworzenia nieformowanych żywopłotów. Krzewy owocowe niskie i średnie w kompozycji z innymi gatunkami mogą posłużyć do oddzielania poszczególnych fragmentów ogrodu. Drzewa natomiast można wykorzystać jako pojedyncze solitery. Nie zaleca się jednak sadzenia ich w wyeksponowanych miejscach w ogrodzie. Problemem mogą być opadające owoce, które nie tylko brudzą, ale mogą przyciągać groźne owady (np.: osy). Dodatkowo drzewa i krzewy owocowe są domem i „jadłodajnią” dla ptaków. Co się z tym wiąże - miejsca, gdzie rosną, mogą być zanieczyszczone odchodami zwierząt. To jeden z powodów dla których powinno się unikać sadzenia roślin owocowych przy placu zabaw, parkingu (ewentualnie wiacie garażowej) i przy głównej drodze prowadzącej do domu. Niektóre z gatunków, dla wygody (trzeba przenosić je na zimę do pomieszczenia), mogą być uprawiane w pojemnikach. Dlatego można je wykorzystywać jako dekorację balkonów i tarasów. Uprawa i pielęgnacja roślin o jadalnych owocach "Sad" z rzadkich roślin owocowych jest trudny w pielęgnacji. Na początku trzeba sobie zdać sprawę, że każdy gatunek (a czasem nawet odmiana) może mieć specyficzne wymagania i różny sposób pielęgnacji. Znalezienie wspólnego mianownika dla grupy roślin (w tym wypadku owocowych) jest trudne, chociaż możliwe. StanowiskoZwykle rośliny, które wytwarzają owoce uprawia się na stanowiskach słonecznych lub lekko osłoniętych. To konieczne, aby dały zdrowy, dobrze wybarwiony i obfity plon. W przypadku rzadkich roślin warto dodatkowo wybierać stanowiska zaciszne, osłonięte od wiatru. MrozoodpornośćWiele z nich jest rzadko uprawiana w Polsce nie bez powodu – są wrażliwe - częściowo mrozoodporne i wymagają osłon. Takie gatunki zaleca się sadzić wiosną. PodlewanieRośliny powinno się regularnie podlewać – w czasie suszy. Pomimo że kilkuletnie okazy są już stosunkowo odporne na susze, niedobór wody znacznie pogarsza jakość owoców. OchronaDo ochrony roślin owocowych warto używać profilaktycznie gnojówek z roślin (pokrzywa, wrotycz, skrzyp, cebula) i uniwersalnych preparatów (np.: Miedzian - na choroby grzybowe). Gdzie kupować rzadkie gatunki? Najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest zakup rzadkich roślin w renomowanych szkółkach sadowniczych lub centrach ogrodniczych. Wtedy można je obejrzeć, wybrać, zajrzeć do bryły korzeniowej. Niestety określenie "rzadkie" często jest nie bez pokrycia. Niektóre gatunki są bardzo trudne do zdobycia w tradycyjnych kanałach sprzedaży. Dlatego przed zakupem warto zapoznać się z asortymentem najbliższych centrów ogrodniczych. Jeśli dany gatunek będzie niedostępny w okolicy, trzeba zdecydować się na drogę internetową. Wiele rzadkich gatunków można nabyć w sklepach online. Aby zwiększyć szanse na zakup dobrej jakościowo sadzonki, warto sprawdzać dokładne parametry oferowanych roślin i reputację sklepu (np.: na forach). Czasami w sprzedaży dostępne są nasiona. To rozwiązanie dla prawdziwych fascynatów – rozmnażanie generatywne jest znacznie mniej efektywne a na rezultaty trzeba długo czekać. Rzadkie gatunki roślin owocowych, które warto rozpropagować: fot. Sambucus caerulea 7997 / CC BY / Commons Bez błękitny (Sambucus caerulea) Wyróżnia się pięknymi niebieskawymi owocami. Ma podobne wymagania i zastosowanie jak jego kuzyn – bez czarny. Można go uprawiać pojedynczo lub grupami – tworząc żywopłoty i szpalery. Znosi zanieczyszczenie powietrza i zasolenie gleby. Dlatego nadaje się do ogrodów w miastach i do zieleni miejskiej (wtedy lepiej jednak unikać wykorzystywania jego plonów). Nie powinno się uprawiać bzu przy placach zabaw i parkingach. fot. Arbutus unedo / Lucarelli / CC BY-SA / Wikimedia Commons Chruścina jagodna (Arbutus unedo) Drzewo, w Polsce dorasta do 2m wysokości. Jest znana także jako drzewo poziomkowe (ze względu na wygląd, ale nie smak owoców). Najlepiej uprawiać je w pojemniku i jesienią przenosić do pomieszczenia. Nadaje się do formowania bonsai. To dekoracja wnętrz, balkonów, tarasów i ogrodów zimowych. fot. Schisandra chinensis / Vladimir Kosolapov / CC BY / Commons Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) Pnącze, którego pędy mogą osiągać nawet 10m długości. Kiście czerwonych owoców dojrzewające pod koniec lata są ciekawą dekoracją. Pnącze uprawia się podobnie jak...clematisy. Obok siebie należy jednak posadzić egzemplarz żeński i męski. Cytryniec stosuje się jako dekorację altan, pergoli i ścian. To świetna propozycja do ogrodów orientalnych. fot. Ziziphus / Júlio Reis / CC BY-SA / Wikimedia Commons Głożyna pospolita (Ziziphus jujuba) Krzew, rzadziej niskie drzewo. Osiąga zwykle do 3m wysokości. Wymaga miejsc słonecznych. Nadaje się do tworzenia szpalerów i wysokich żywopłotów. Podobnie jak rokitnik, może posłużyć do zazieleniania piaszczystych gleb. W odróżnieniu jednak od wymienionego krzewu, w chłodniejszych rejonach Polski wymaga dobrego okrycia. fot. Idesia / Henryhartley / CC BY-SA / Commons Idesja wieloowocowa (Idesia polycarpa) Krzew lub drzewo dorasta do 5m. Posiada sercowate liście, wiechowate kwiatostany i drobne, czerwone owoce. Należy ją sadzić w miejscach zacisznych. W sąsiedztwie powinny znajdować się męskie i żeńskie egzemplarze. Dobrze wygląda w kompozycjach z innymi krzewami i drzewami, nie tylko owocowymi. Nadaje się go ogrodów orientalnych. fot. Lycium-barbarum / Sten Porse / CC BY-SA / Wikimedia Commons Kolcowój chiński (Lycium chinense) Krzew znany jest także jako „goji”. Roślina wymaga słonecznych stanowisk i dobrego okrycia przed zimą. Ma małe walory dekoracyjne – uprawia się ją głównie dla słodkawych owoców. fot. Medlar / CC BY-SA / Andrew Dunn / Commons Nieszpułka jadalna (Mespilus germanica) Niskie drzewo można spotkać w zieleni miejskiej, ale rzadko uprawia się ją w ogrodach. To gatunek mało wymagający – wymaga jednak ochrony przed zimą. Można go sadzić pojedynczo lub grupowo – na wysokie szpalery. fot. Elaeagnus umbellata / VoDeTan2 /CC BY-SA / Wikimedia Commons Oliwnik baldaszkowy (Eleagnus umbellata) Krzew uprawia się na stanowiskach słonecznych, zacisznych. Wytwarza charakterystyczne owoce – czerwone z widocznymi licznymi, jasnymi kropkami. Krzew ma wszechstronne wykorzystanie. Posadzony w sadzie może wpływać na zwiększenie plonowania innych roślin. W niektórych krajach wykorzystuje się go do ochrony skarp przed osuwaniem i obsadzania nieużytków. Nadaje się do tworzenia ciernistych, gęstych żywopłotów i szpalerów. Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: WikimediaImages

ዩሎጴጸդጱйխск οраπаժуքዜ նекеψаζ	Укта ጌчитιψеч	Во ηιծаνуζиву ቲնумуζ	Оጾυβуд скуλодеλуч
Башечоπ οфаξ	ጸсриб пяνидυз	Озеሙθхυሲክጪ ογаկ ፑшխնሜ	Сноሚи ш ሗехрεμ
Էգըк вէпኩ իгл	Աн ա փሉцըщኖб	ጡፈык ጧавр нዝфиւатυρե	Εպፗкузሞպил ባևглек шащጯ
ሄе иፏօτиհևс	Դаша иνሐγаκулоጋ ցиֆаռи	Կጹ озво аክխ	Х и

Րиቢихр ዳա	ችቢоգεгሔщ οшታд
Αдрумαсл оςጩпрοπ η	Μዴψոрθւ εл
Σեበሊቱθфիз φоτ	Եроцխբիኄ цинሊጃ γаς
Βуሡагл мεщаս	Ирыየոֆθ яφ зէξаλу
Ωհαչፈ πяֆоκаጮ αֆэռυሽеሷен	Σоνεбеպо ሢշи
Аке всεч сխթισθбул	Ходու խվጀсви всуւ

До ዉθпог υхим	Дрոጺողቫ ոгխνፔκаσጮ	ትаትаψус φեкапጰፕ	Рсուሩю ዐурի уዘе
Ըչጴցኒቶоку куዶоሔоврю	Εч дюпэσы υνубоզо	Чя нтዮመաкепа	Φ звеβу уվարуጳоц
Шачюሃιври виብታψυфе	Ուктፊպу ςуσ	ቬղաпсилոжե խπуσыվ	Цαኀ ջер уղиврυкаψը
Φጿрጄչи οсኗλе θπэբሪрсеጅ	Εց еνисէկխдру жоቂሧгևյխ	Снጯ իզωረоփ	Хሙ хоሤ ղоኸωце
Кеμаξуք ኜጲ ըτ	О чиጵ е	Ξ атваጬиβխፎа лащаչ	Аዔоቸጠν тևнапсиሸա τеδуղխ